چهارشنبه بيست و دوم تير 1384


گزارش ایسنا از وضعیت چهار دیپلمات ربوده شده ایرانی

در پي انتشار خبر آزادي قريب الوقوع سمير جعجع، فرمانده‌ي سابق نيروهاي فالانژ لبنان، كه به طور مستقيم با جريان ربوده شدن چهار ديپلمات كشورمان در لبنان در ارتباط بوده است، سرويس سياسي خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا‌) ضمن گفت‌وگو با يك كارشناس مسايل لبنان و فرزند سيد محسن موسوي، كاردار ربوده شده‌ي سفارت كشورمان در بيروت، به پيگري اين مساله از مجاري مختلف از جمله وزارت امورخارجه‌ي كشورمان، سفارت لبنان و دفتر نمايندگي حزب‌الله لبنان در تهران پرداخته‌ است. حاصل اين گفت‌وگوها و نتيجه‌ پيگيري‌هاي مذكور در پي مي‌آيد.

در روزهاي گذشته توسط برخي رسانه‌هاي داخلي و خارجي اعلام شد كه قرار است سمير جعجع، سركرده‌ي فلانژهاي لبنان كه به خاطر جناياتش در زندان لبنان به سر مي‌برده و محكوم به حبس ابد است، آزاد شود؛ حدود 23 سال پيش در تاريخ 14 تيرماه 1361، چهار ديپلمات كشورمان به نام‌هاي احمد متوسليان، سيدمحسن موسوي، تقي رستگار مقدم و كاظم اخوان، در عين داشتن مصونيت ديپلماتيك توسط گروهي از نيروهاي فالانژ، به سركردگي وي در جنوب بيروت ربوده شده و تاكنون خبر موثقي از سرنوشت آنان در دست نيست.

آزادي سركرده‌ي سابق فالانژ‌هاي لبنان از سويي به عنوان از دست رفتن يكي از سرنخ‌هاي مهم براي پيگيري وضعيت ديپلمات‌هاي ربوده شده‌ي كشورمان تلقي مي‌شود و اين در حالي است كه از ديگر سو مي‌توان آزادي سمير جعجع را موقعيتي مناسب براي دريافت اطلاعات مفيد او در اين‌باره به حساب آورد.

سيد رائد موسوي، فرزند سيد محسن موسوي، كاردار ربوده شده‌ي سفارت كشورمان در بيروت، در اين رابطه با بيان اين مطلب كه جعجع تنها سرنخ و تنها راه پيگيري وضع پدرش و هم‌بندان او نيست، به خبرنگار سياسي - خارجي ايسنا گفت: پيش از بازداشت جعجع تلاش بسياري براي پيگيري وضع پدرم و همراهانش انجام داديم كه متاسفانه بي‌نتيجه باقي ماند.

وي افزود: در مدتي كه سركرده‌ي سابق فالانژيست‌هاي لبنان با محكوميت حبس ابد در زندان به سر مي‌برد و با توجه به شرايط‌ خاص‌اش كه مي‌توانستيم با انجام بازجويي‌اي حرفه‌اي اطلاعاتي مفيد و ارزشمند را از او بدست آوريم نيز اقدام خاصي انجام نشد؛ دستگاه سياست خارجي كشور در برهه‌اي از زمان سعي كرد تا اين قضيه را از طريق كشور سوريه پيگيري كند كه اين مساله نيز با خروج سوريه از لبنان همزمان و لذا منتفي شد.

فرزند سيد محسن موسوي، كاردار ربوده شده‌ي سفارت كشورمان در بيروت با تاكيد بر لزوم انجام پيگيري‌هاي مداوم كشورمان در خصوص وضعيت پدرش و همراهان‌ دربندش اظهار داشت: سرنخ‌هاي بسياري در اين چارچوب موجود است كه به نظرم با پيگيري مداوم اين جريان مثلا به مدت يكسال و نه چند ماه يكدفعه، مي‌توان تكليف اين پرونده را روشن ساخت.

سيد رائد موسوي با اشاره به اين‌كه پيش از بازداشت سمير جعجع و در زمان اوج قدرت فالانژيست‌هاي لبنان يك‌بار با خانواده‌اش ديداري با او داشته‌اند، ادامه داد: در آن زمان جعجع اطلاعات و سرنخ‌هاي با ارزشي را به ما داد كه پيش از آن در ديدار با ايلي هويقه( يكي ديگر از افراد كليدي مرتبط با اين جريان كه بعدا ترور شد) نيز برخي از آن ها را كسب كرده بوديم ولي اين سرنخ‌ها بدون پيگيري مداوم دردي را دوا نخواهد كرد.

وي با بيان اين مطلب كه در صورت آزادي سمير جعجع به همراه خانواده‌هاي ديپلمات‌هاي ربوده شده‌ي كشورمان براي ديدار با او اقدام خواهند كرد، گفت: به هر صورت از ما به عنوان خانواده‌هاي اين ديپلمات‌ها كار عملي خاصي ساخته نيست و اين وظيفه‌ي دولت ايران است كه ما را براي پيگيري وضعيت جدي‌تر عزيزان‌مان ياري دهد.

در اين ميان پيگيري خبرنگار ايسنا از سفارت لبنان در تهران جهت پاسخ به اين پرسش كه برنامه‌ي دولت بنان در صورت‌آزادي جعجع و براي كمك به روشن شدن وضعيت چهار ديپلمات ربوده شده‌ي كشورمان، چه اقدامي خواهد كرد؟ بي‌نتيجه ماند و يكي از كاركنان اين سفارت‌خانه به خبرنگار ايسنا گفت كه «جناب سفير در هفته‌ي جاري و در اين رابطه هيچ موضعي در اين خصوص نخواهند داشت.»

در همين حال محمد صادق حسيني، كارشناس مسايل لبنان و كشورهاي عربي در گفت‌و گو با خبرنگار سياسي - خارجي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) با اشاره به اين كه پرونده‌ي چهار ديپلمات ربوده شده‌ي كشورمان در لبنان در طول زمان به پرونده‌اي پيچيده تبديل شده است، اظهار داشت: متاسفانه دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران در اين مورد نيز هم‌چون برخي موارد مشابه، آن گونه كه بايد و شايد پيگيري‌هاي لازم را انجام نداده است.

وي افزود: ما در جريان ربوده شدن چهار ديپلمات كشورمان، به وضوح با نوعي جنايت جنگي مواجه بوديم كه جا داشت در دادگاه سمير جعجع به عنوان جنايتكار جنگي مطرح و پيگيري ‌شود.

اين كارشناس مسايل لبنان و كشورهاي عربي در ادامه با اشاره به آزادي قريب‌الوقوع سركرده‌ي سابق فلانژهاي لبنان از زندان‌هاي اين كشور، خاطرنشان كرد: به نظر مي‌رسد اكنون زمان مناسبي فرارسيده تا با توجه به فضاي مثبتي كه بر روابط و تعاملات جمهوري اسلامي ايران و لبنان حاكم است، اين خواسته سريعا به دولت لبنان ابلاغ شود كه ملت ايران در انتظار كسب اطلاعاتي مفيد از شخص سمير جعجع هستند.

حسيني با بيان اين مطلب كه سمير جعجع در حال مبرا شدن از اتهامات گذشته‌اش است، افزود: او مسوول ترور رشيد كرامي از سويي و ربوده شدن ديپلمات‌هاي جمهوري اسلامي ايران از ديگر سوست؛ فكر مي‌كنم جمهوري اسلامي ايران نيز با پيگيري‌هاي مداوم و البته هر چه سريع‌تر، توان حل اين مساله را خواهد داشت.

وي ادامه اظهار داشت: حزب‌الله و جنبش امل تحت وضعيتي ائتلافي در انتخابات پارلماني لبنان و در برخي مناطق پيروزي قطعي را كسب كردند و جمهوري اسلامي ايران مي‌تواند از اين عامل به عنوان اهرم فشاري براي به نتيجه رساندن اين پروژه استفاده نمايد.

اين كارشناس مسايل لبنان و كشورهاي عربي با بيان اين كه حركت و نقل مكان ديپلمات‌هاي ربوده شده‌ي كشورمان از مبدا تا مقصد نامشخص‌شان، تحت نظر و با نظارت كامل پليس ديپلماتيك لبنان صورت گرفته، گفت: با توجه به اين مساله، دولت لبنان بايد هر چه سريع‌تر و كاملا روشن و قاطع پاسخي قانع‌كننده را به ايران ابلاغ نمايد و در غير اين صورت جمهوري اسلامي ايران بايد پاي اين مساله كه حق مسلم‌اش است، محكم و با قاطعيت بايستد و پاسخ مورد نظرش را طلب كند.

حسيني در پايان خاطرنشان كرد كه در اين جريان دولت لبنان بايد سمير جعجع را به عنوان يك منبع اطلاعاتي مورد بازخواست قرار دهد و در اين مساله قوانين بين‌المللي نيز پشتيبان ما خواهد بود.

يكي از مسوولان وزارت امورخارجه‌ي كشورمان نيز در پاسخ به خبرنگار ايسنا در اين رابطه چند روز فرصت خواست تا مساله از مجاري ديپلماتيك‌اش پيگيري شود.

اين در حالي است كه دفتر حزب‌الله لبنان در تهران نيز از پاسخگويي در رابطه با زمان آزادي سمير جعجع يا در اختيار قرار دادن هر اطلاعات ديگري در اين رابطه به ايسنا، خودداري نمود.

حال اين سوال مطرح است كه سرانجام پيگيري‌ها براي مشخص شدن سرنوشت چهار ديپلمات كشورمان به كجا خواهد انجاميد؟

سخنگوي وزارت امورخارجه‌ي كشورمان در همين رابطه با بيان اين‌كه اگر هر روز هم درباره‌ي اين قضيه سوال شود، باز هم جاي پرسش باقي خواهد ماند، تاكيد مي‌كند كه ما كرارا گفته‌ايم كه مسووليت اين قضيه را متوجه رژيم صهيونيستي مي‌دانيم.

وي مي‌افزايد: وزارت امور خارجه در اين زمينه از طريق كشور لبنان اقدامات و تلاش‌هاي بسياري را انجام داده كه جاي دارد از دولت لبنان نيز تشكر نماييم ولي متاسفانه به خاطر ماهيت رژيم صهيونيستي اين قضيه هنوز به نتيجه نرسيده است ولي اين مساله هم‌چنان در دستور كار ما قرار دارد.

به هر صورت و عيرغم آن‌كه سمير جعجع تنها كليد حل اين معما به حساب نمي‌آيد، ولي مي‌توان آزادي او را به عنوان فرصتي براي كسب اطلاعات بيشتر از وضعيت دپلمات‌هاي ربوده شده‌ي كشورمان در نظر داشت.

فرزند كاردار ربوده شده‌ي سفارت كشورمان در بيروت، آخرين خبر از وضعيت پدر و همراهانش را چنين اعلام مي‌كند: بر اساس آخرين اخبار، پدرم و همراهانش زنده و در زندان‌هاي هيفا در سرزمين‌هاي اشغالي تحت نظر نظاميان رژيم صهيونيستي به سر مي‌برند.

باشد كه هر چه سريع‌تر با روشن شدن وضعيت اين عزيزان، علاوه بر حل يكي ديگر از معماهاي كشور در عرصه‌ي سياست خارجي، به سر رسيدن انتظار چندين ساله‌ي خانواده‌هاي آن‌ها را نيز شاهد باشيم.

گزارش از خبرنگار ايسنا: حامد وفايي